Bolesław IV Kędzierzawy


Bolesław IV Kędzierzawy był synem Bolesława Krzywoustego i Salomei z
Bergu. Urodzony około roku 1122, panował w latach 1146-1173.
       Kędzierzawy przewodził opozycji młodszych książąt w walce z se-
niorem Władysławem II Wygnańcem. Po wypędzeniu Władysława objął
Kraków wraz z całą władzą zwierzchnią. Poza dzielnica senioralną
podlegały mu bezpośrednio Mazowsze i ziemia łęczycka, a także Śląsk,
opuszczony przez Władysława. Jeszcze w tym samym roku powstrzymał
najazd Konrada III, interweniującego w imieniu Władysława II.
Bolesław złożył wówczas Konradowi III hołd lenny, obiecał poddać się
jego arbitrażowi w sporze z bratem oraz zapłacił okup. Od tego mo-
mentu władza Bolesława IV zaczęła się stabilizować. Przyjęcie przez
Konrada III kontrybucji było równoznaczne z uznaniem nowego porządku
w Polsce. Uznał Bolesława także papież, przysyłając w 1147 r. do Polski
legata Humbolda. Pozycję Bolesława wzmocnił sojusz zawarty w 1147 r.
z Albrechtem Niedźwiedziem, który stał się rzecznikiem spraw polskich na
terenie Cesarstwa. W zamian książęta polscy wzięli udział w saskiej wy-
prawie krzyżowej na Słowian połabskich w 1147 r. W roku 1157 uderzył
na Polskę nowy władca Niemiec, Fryderyk Barbarossa, który żądał przy-
wrócenia Władysławowi tronu. Wojska niemieckie bez trudu sforsowały
Odrę i dotarły do Krzyszkowa pod Poznaniem gdzie Bolesław musiał
złożyć hołd i zapłacić kontrybucję. Zmuszony został też do oddania swego
najmłodszego brata, Kazimierza, na zakładnika. Zachował jednak
władzę. Władysław Wygnaniec zmarł w roku 1159 i odtąd Bolesław mógł,
jako najstarszy z braci, rządzić Polską zgodnie z zasadami ustalonymi
przez Krzywoustego. W 1163 r. miała miejsce kolejna ingerencja Bar-
barossy w Polsce, który zmusił Bolesława do oddania Śląska synom
Władysława. W 1172 r. Kędzierzawy wmieszał się do walk między
książętami śląskimi, i pomógł tamtejszemu juniorowi wygnać starszego
brata. Wywołało to następną wyprawę cesarską na Polskę i ponowne upo-
korzenie Bolesława. Sytuacja na Śląsku została przywrócona do stanu
poprzedniego. W 1166 r. kiedy to Bolesław próbował podporządkować
sobie Prusów jego nieumiejętnie prowadzona wyprawa wpadła w
zasadzkę i Polacy ponieśli dotkliwą klęskę. W bitwie tej poległ książę
Henryk Sandomierski.
       Na rok przed śmiercią Bolesława w 1172 r. doszło też do
próby buntu części panów małopolskich niezadowolonych ze zbyt silnych
rządów seniora. Buntownicy na tron w Krakowie zaprosili wtedy księcia
wiślickiego Kazimierza Sprawiedliwego. Tylko opór najmłodszego brata
Bolesława i ustępstwa seniora spowodowały, że do żadnych rozruchów
nie doszło. Bolesław IV Kędzierzawy zmarł 5 stycznia 1173 r. i został
zapewne pochowany w katedrze płockiej u boku swojego ojca i dziada.




Denary - najstarsze polskie monety