Palatyn Sieciech


PALATYN SIECIECH (daty życia nieznane), możnowładca polski z rodu
Starżów-Toporczyków. Jego ojcem był prawdopodobnie wojewoda Bogufał z
rodu Starżów, który żył za czasów panowania Kazimierza Odnowiciela, przy-
puszczalnie zmarł pod koniec jego panowania lub na początku rządów
Bolesława II, kiedy Sieciech był małoletni. Sieciech żył w II połowie XI wieku i
w tym okresie, jako palatyn, miał największe wpływy w Polsce. Przyczynił się
do wygnania Bolesława Śmiałego, zwiększając tym swoje wpływy tak znacznie,
że w czasach rządów księcia Władysława Hermana faktycznie sprawował
władzę w Polsce. Posiadał własny gród Sieciechów nad Wisłą, bił monetę z
własnym imieniem (swe imię kryjąc w kryptogramie).

Jako wojewoda zastępował stale księcia jako dowódca wojska, a jako palatyn
miał pod swym zarządem dwór książęcy. Jego pozycja stała sie z czasem powo-
dem wielkiej ambicji Sieciecha do sięgnięcia po faktyczną godność książęcą.
Wykorzystywał zaufanie Władysława Hermana do tego stopnia, iż kronikarz
Gall Anonim widział w nim nie tylko kandydata do odebrania schorowanemu
księciu żony Judyty Marii, ale również tronu. Sieciechowi przypisuje się rozkaz
otrucia syna Bolesława Śmiałego - Mieszka (kandydata do tronu), a także próby
pozbycia się synów Hermana, Zbigniewa i Bolesława

Jako palatyn Sieciech stosował wobec swoich przeciwników zdecydowane
działania. Urzędy obsadzał swoimi zaufanymi ludźmi, często niskiego po-
chodzenia, przeciwników sprzedawał w niewolę, karał wiezieniem lub wygna-
niem. Represje te spowodowały nasilenie sie opozycji przeciwko Sieciechowi.
Skupiała sie ona w Czechach. W 1093r. doszło do buntu na Śląsku, rycerstwo
wspierane przez Zbigniewa, który powrócił z wygnania zażądało odsunięcia
Sieciecha od władzy. Ten jednak wzniecił bunt popierającego go rycerstwa
śląskiego, pokonał wojska wierne Zbigniewowi i doprowadził do jego
uwięzienia w swoim zamku w Sieciechowie. W 1097 roku Zbigniew odzyskał
wolność a dwa lata później wspólnie z młodszym bratem Bolesławem razem
wystąpili przeciwko Sieciechowi. Doszło do oblężenia Sieciechowa, gdzie
schronił sie palatyn. Ostatecznie Sieciech został skazany na wygnanie (około
1100-1101), a jego urząd pozostał nieobsadzony aż do śmierci Hermana w
1102r. Sieciech znalazł schronienie prawdopodobnie w Niemczech, gdzie
oczekiwał na dalszy rozwój wypadków. Po śmierci Władysława Hermana udało
mu się powrócić do Polski, ale większej roli juz nie odegrał, prawdopodobnie
został poddany karze oślepienia. Prawdopodobnie zmarł po 1102 roku.

SIECIECH jest jedną z najbardziej intrygujących postaci
wczesnośredniowiecznej historii Polski, która zaciążyła w sposób negatywny na
całym panowaniu Władysława Hermana. Wiemy o nim tylko tyle ile przekazał
nam Gal Anonim a ten go nie lubił, więc i Sieciech nie
jawi się nam w pozytywnych barwach.
Nie oceniajmy jednoznacznie negatywnie palatyna aby nie popełnić błędów
podobnych jakie popełniono przy ocenie Mieszka II, każdy z rządzących miał
coś na sumieniu i nie wiadomo jaka byłaby końcowa ocena Sieciecha gdyby
faktycznie objął tron po Hermanie




Denary - najstarsze polskie monety